Marcowy numer „Biuletynu IPN” tradycyjnie już poświęcamy tym, którzy pozostali wierni złożonej przysiędze i widząc jak Polska popada z jednej niewoli w drugą, nie pozostali bierni, walczyli do końca. Ukazujemy kontynuację pierwszej i drugiej konspiracji.
Jeden z najwybitniejszych Niezłomnych – Franciszek Niepokólczycki – od września 1939 r., przez konspirację okresu okupacji, Powstanie Warszawskie, aż po Zrzeszenie „Wolność i Niezawisłość” (po powrocie z oflagu) – prowadził wciąż tę samą walkę o niepodległość Polski. Nie ugiął się w śledztwie ani w więzieniu. Do końca życia podążał – jak miał sam powiedzieć – drogą „honoru Polaka prawdziwego”.
Drugim tematem marcowego numeru jest sytuacja Żydów pod okupacją niemiecką. Opisujemy zmiany niemieckiego prawodawstwa dotyczącego Żydów w pierwszych latach wojny. Podajemy przykłady ratowania Żydów przez Polaków. Przypominamy też o tym, że Polskie Państwo Podziemne, działając w warunkach okupacji, z całą surowością karało przestępstwa szmalcowników.
Do „Biuletynu IPN” dołączyliśmy płytę DVD z filmem Mała Moskwa kontra Mały Londyn” (50 min.) w reżyserii Sławomira Koehlera. Historia mało znanej komunistycznej zbrodni dokonanej w kwietniu 1944 roku w wąwozie Puziowe Doły, powiat kraśnicki na Lubelszczyźnie. Komunistyczne ugrupowania spod znaku AL i GL, głównie z tak zwanej Małej Moskwy, brutalnie zamordowały 13 osób z NSZ, AK i innych antykomunistycznych ugrupowań, zamieszkałych w kilku wioskach, zwanych Małym Londynem. Konsekwencje tej zbrodni i dawnych podziałów trwają do dziś. Film otrzymał Nagrodę im. Janusza Krupskiego na Festiwalu NNW 2019.
W sprzedaży w placówkach Poczty Polskiej, w sieci EMPiK oraz w księgarniach IPN.
„Biuletyn IPN” jest dostępny również w prenumeracie.
SPIS TREŚCI
Kontynuacja I i II konspiracji
- Dawid Golik – „Nie jesteśmy żadną bandą” (artykuł do pobrania)
- Filip Musiał – Drogą honoru Polaka prawdziwego. Pułkownik Franciszek Niepokólczycki (artykuł do pobrania)
- Adam Dziuba – Lato 1945 r. w Beskidzie Żywieckim. Oddział partyzancki „Garbnik”
- Tomasz Cieślak – Wielkopolski Wyklęty. Jan Kempiński „Błysk”
- Tomasz Greniuch – „Zginął mi mój najlepszy partyzant”. Mieczysław Inglot „Odważny”
- Paweł Wąs – Proces siedemnastu w Radomsku
- Michał Ostapiuk – Grudniowy bunt „Szczerbca”
- Jerzy Dąbrowski – Zaplątani w operację „Cezary”
- Piotr Kardela – Polska Organizacja Młodzieży Katolickiej
Polacy ratujący Żydów
- Martyna Grądzka-Rejak, Aleksandra Namysło – Niemiecki okupant wobec Żydów w latach 1939–1941
- Piotr Szopa – Wyroki na szmalcowników
- Magda Dzienis-Todorczuk – Chcieli pomóc. Rodzina Klepadłów
- Tajemnice paszportów. Z Jackiem Papisem, reżyserem realizowanego właśnie filmu o roboczym tytule Tajemnice paszportów, a także współtwórcą Paszportów Paragwaju Roberta Kaczmarka, rozmawia Ewa Tylus
Sylwetki
- Ksawery Jasiak – „Jaguar” z Konspiracyjnego Wojska Polskiego
- Tomasz Kurpierz – Sprawiedliwy Sławik
- Kazimierz Krajewski – Mieczysław Wojciech Chojnacki „Młodzik”
Pisarze niepodległości
- Marek Klecel – Poetka w łagrach. Beata Obertyńska (1898–1980)